Γραμματική, Ρητορική,
Λογική, Αριθμητική, Γεωμετρία, Μουσική και Αστρονομία είναι οι επτά
«Ελευθέριες Τέχνες και Επιστήμες».
Η Γραμματική είναι το σύνολο των κανόνων που διέπουν
τη δομή μιας γλώσσας. Η άριστη γνώση της είναι βασική προϋπόθεση για τη σωστή
διατύπωση στο γραπτό και τον προφορικό λόγο, εξ ου και η ιδιαίτερη σημασία της.
Ως Ρητορική, (από την Ελληνική λέξη ῥήτωρ), στο σύγχρονο εννοιολογικό του πλαίσιο εννοείται εκείνος
ο τομέας μελέτης και τεχνικής που ασχολείται με τη σύνθεση του προφορικού και
του γραπτού λόγου στις σύγχρονες μορφές εκφοράς του, προκειμένου να καταστεί
μέσον πειστικότητας και αποτελεσματικότητας επί κάποιου αιτίου.
Η σημασία της καθίσταται ιδιαίτερα εμφανής όποτε πρόκειται διδασκαλία, δηλαδή
για μετάδοση γνώσης από αυτόν που την κατέχει σε αυτόν που επιθυμεί να την
αποκτήσει.
Η Λογική, είναι η
μελέτη των τρόπων συλλογισμού. Είναι η μελέτη του τρόπου με τον οποίο κάνουμε
συλλογισμούς, με τον οποίο σκεπτόμαστε και συνδέεται άρρηκτα με τη φιλοσοφική
δραστηριότητα. Ο σκοπός της είναι να βρει τους συλλογισμούς εκείνους με τους
οποίους θα σκεπτόμαστε σωστά (λογικά). Βάσει αυτής ξεχωρίζει το σωστό από το
λάθος, βάσει αυτής χαράσσεται η πορεία από τις υποθέσεις προς τα συμπεράσματα.
Η σημασία της είναι γνωστή στους πάντες καθώς γίνεται ευρύτατη χρήση τόσο της
ίδιας, όσο και των παραγώγων της (π.χ. οι λέξεις «παραλογισμός», «παράλογο»
κ.λπ.).
Η Αριθμητική είναι ο παλαιότερος και πιο στοιχειώδης
κλάδος των Μαθηματικών και έχει ως αντικείμενο τις βασικές ιδιότητες των αριθμών και τους νόμους που διέπουν τόσο τους ίδιους όσο και
τις πράξεις μεταξύ τους. Αποτελεί τη βάση των επιστημών, καθώς είναι κοινά
παραδεκτή η άποψη του William Thomson (1824-1907) η οποία αναφέρει : «Όταν μπορείς να μετρήσεις εκείνο για το οποίο μιλάς και να το
εκφράσεις με αριθμούς, ξέρεις κάτι γι αυτό. Όταν όμως δε μπορείς να το εκφράσεις με αριθμούς, η
γνώση σου είναι φτωχή και ελλιπής – πιθανόν να βρίσκεσαι στην αρχή της γνώσης,
αλλά όμως η σκέψη σου δεν έχει προχωρήσει στο στάδιο της επιστήμης, οποιοδήποτε
κι αν είναι το αντικείμενο σου».
Η Γεωμετρία
είναι ο κλάδος των Μαθηματικών που ασχολείται με χωρικές σχέσεις, δηλαδή με τη
σύνθεση του χώρου που ζούμε. Η προέλευση του ονόματος της από τις Ελληνικές
λέξεις «γαία» και «μετρώ» καθιστά ξεκάθαρο το πεδίο
εφαρμογής της αναφορικά με τον τρισδιάστατο υλικό χώρο («Ευκλείδιος Γεωμετρία» βασισμένη στο «Ευκλείδιο αίτημα»). Αποτελεί το λίκνο πολλών επιστημών και κυρίως
της Αρχιτεκτονικής, οι δε πρακτικές και τα όργανα που χρησιμοποιεί έχουν και
ιδιαίτερη συμβολική σημασία ακριβώς λόγω της τελειότητας του αποτελέσματος τους
(τέλειες ευθείες, γωνίες, κύκλοι κ.λπ.)
Ως Μουσική
ορίζεται η τέχνη που βασίζεται στην οργάνωση των ήχων με σκοπό τη σύνθεση, εκτέλεση και ακρόαση/λήψη ενός μουσικού έργου. Με τον όρο
εννοείται επίσης και το σύνολο ήχων από το οποίο απαρτίζεται ένα μουσικό
κομμάτι. Παρότι όμως ορίζεται ως τέχνη, διαθέτει όλα εκείνα τα στοιχεία που
χαρακτηρίζουν την επιστήμη (όπως π.χ. στα Μαθηματικά ξεκινώντας από κάποιο
δεδομένο και προχωρώντας με λογικά βήματα θα καταλήξουμε σε κάτι που ισχύει,
αντίστοιχα σεβόμενοι τους κανόνες της μουσικής αποφεύγουμε τουλάχιστο το
«φάλτσο»). Επίσης η επιστήμη είναι αυθύπαρκτη και ανακαλύπτεται σταδιακά από
τον άνθρωπο ενώ η τέχνη είναι δημιούργημα του ανθρώπου βασιζόμενο σε κανόνες
που τίθενται από την εμπειρία ή που θεσπίζονται από την επιστήμη. Είτε όμως ως
τέχνη, είτε ως επιστήμη, η μουσική είναι ικανή περισσότερο από οτιδήποτε άλλο
να προκαλέσει την τέρψη των αισθήσεων δημιουργώντας μοναδική ευφορία σε αυτόν
του την απολαμβάνει.
Η Αστρονομία (ως διεθνής όρος εκ των ελληνικών λέξεων
του «άστρον» + «νέμω») είναι η επιστήμη που ερευνά και εξετάζει όλα τα ουράνια
σώματα (μεταξύ αυτών και τη Γη) καθώς και τις σχέσεις, κινήσεις και δυναμική
αυτών. Αναφέρεται στην παρατήρηση και την ερμηνεία των φαινομένων που λαμβάνουν
χώρα στον ουράνιο χώρο πέρα από την Γη και την ατμόσφαιρά της. Μελετά την
προέλευση, την εξέλιξη, τις φυσικές και χημικές ιδιότητες των ουρανίων σωμάτων
που μπορούν να παρατηρηθούν (και είναι εκτός των ορίων της ατμόσφαιρας), καθώς
και των διεργασιών που περιλαμβάνουν αυτές. Κατά την υποκειμενική άποψη του
γράφοντος, πρόκειται για την πλέον θαυμαστή των επιστημών καθώς ασχολείται με
την παρατήρηση και τη μελέτη του Σύμπαντος όπου οτιδήποτε συντελείται είναι ένα
θαύμα. Ακόμα και με εντελώς αντικειμενική θεώρηση όμως οι απαντήσεις που έχει
δώσει η αστρονομία σε ερωτήματα που αφορούν στην καθημερινή ζωή και έχουν άμεσο
αντίκτυπο στον άνθρωπο είναι μοναδικές και υλοποιούνται σε ένα ευρύτατο πεδίο.
Χάριν αυτής ο κόσμος δε χρειάζεται πλέον να δίνει μεταφυσικές ερμηνείες σε
φυσικά φαινόμενα όπως μια έκλειψη ή η διέλευση ενός κομήτη, ούτε να κάνει
γελοίες υποθέσεις αναφορικά με την ηλικία του κόσμου. Χάριν του διαστημικού
προγράμματος διαπιστώθηκε η τοξικότητα και οι βλάβες που προκαλεί στον
οργανισμό ο μόλυβδο, χάριν αυτού ανακαλύφθηκαν οι αιτίες του φαινομένου του
θερμοκηπίου και γενικώς είναι αναρίθμητες οι ωφέλειες της σε καθημερινό-πρακτικό
επίπεδο για τον άνθρωπο.
Δεν θα χρειαστεί να γίνει ιδιαίτερη αναφορά στην Τεκτονική
θεώρηση των παραπάνω. Αρκεί μόνο να δει κανείς ότι η Χάραξη οποιουδήποτε
Τεκτονικού Τεμαχίου βασίζεται στη Γραμματική και τη Λογική και η παρουσίαση του
στη Ρητορική. Η Αριθμητική και η Γεωμετρία είναι οι βάσεις της Αρχιτεκτονικής
και της Οικοδομικής που τόσο έχουν επηρεάσει τη Συμβολική του Διδασκαλία. Ό
Έναστρος Ουρανός στην Οροφή κάθε Στοάς και οι σφαίρες που κοσμούσαν τις στήλες στην
είσοδο του Ναού της Ιερουσαλήμ καταδεικνύουν την άρρηκτη σχέση με την
Αστρονομία. Και τέλος η Μουσική… Η Σοφία
της σύνθεσης, η Ισχύς των κανόνων και
το Κάλλος του αποτελέσματος
πιστοποιούν με αδιαμφισβήτητο τρόπο το δεσμό μεταξύ τους.
No comments:
Post a Comment