Διάλογος με τον Ανδρέα Μπλ.

Αγαπητέ μου Ανδρέα.

Διάβασα με μεγάλο ενδιαφέρον το κείμενο σου το οποίο αφορούσε στην Ψυχή. Φυσικά και δεν είμαι σε θέση να κάνω την οποιαδήποτε κριτική, ειδικά από την πρώτη ανάγνωση, δράττομαι όμως της ευκαιρίας να γράψω μερικές αράδες για το πως βλέπω εγώ προσωπικά το ζήτημα.

Ας δεχθώ την ευρύτατα διαδεδομένη και αποδεκτή άποψη ότι ο άνθρωπος συντίθεται από 3 «στοιχεία» σώμα, ψυχή και πνεύμα.

Το στοιχείο «σώμα» έχει (δι)ερευνηθεί σε μεγάλο βάθος και παρά την πολυπλοκότητά του έχουν αποκαλυφθεί πάρα πολλά από τα μυστικά της λειτουργίας του. Γνωρίζουμε λοιπόν ότι το σώμα έχει να κάνει με τη φυσική λειτουργία και ότι αποτελείται από μια σειρά οργάνων που το καθένα έχει το δικό του ρόλο. Δύο από τα βασικότερα όργανα του σώματος είναι η καρδιά που οξυγονώνει όλα τα άλλα δια μέσου του αίματος και ο εγκέφαλος που ελέγχει μέσω του νευρικού συστήματος τα περισσότερα από αυτά. Φυσικά και κάθε ένα από τα λοιπά όργανα έχει τη δική του αξία, ξεχωρίζω όμως τα δύο προαναφερθέντα επειδή από τη δική τους καλή λειτουργία εξαρτάται η λειτουργία των υπόλοιπων. Οι περισσότεροι άνθρωποι όμως τα ξεχωρίζουν επειδή τα έχουν συνδέσει με το «πνεύμα» και την «ψυχή».

            Εκτός από τη φυσική λειτουργία του σώματος η ανθρώπινη υπόσταση έχει και άλλες λειτουργίες οι οποίες θα μπορούσαν να χωριστούν σε δύο ομάδες.

• ·     Αυτά που έχουν να κάνουν με το ήθος καθαυτό και με τα συναισθήματα (αγάπη-μίσος, οργή-ηρεμία, συμπόνια-αδιαφορία, χαρά-λύπη, καλοσύνη-κακία, τιμιότητα-ατιμία, ήθος-ανηθικότητα, θάρρος-δειλία κ.λπ.) σχηματίζουν τη μία κατηγορία και έχουν να κάνουν με αυτό που εγώ ονομάζω ψυχή. Πολλοί θα συμφωνούσαν μαζί μου - δεν είναι τυχαίο ότι έχουν επικρατήσει εκφράσεις όπως εμψυχώνω, μεγαλόψυχος κ.λπ. που αφορούν ακριβώς στα παραπάνω. Κοινό χαρακτηριστικό των παραπάνω είναι ότι δεν ελέγχονται και δεν επηρεάζονται, τουλάχιστο έως ένα βαθμό (δε μπορείς να βάλεις αγάπη, καλοσύνη ή τιμιότητα σε κάποιον – η παιδεία βοηθά αλλά όχι απόλυτα).
• ·    Αυτά που έχουν να κάνουν με την ευφυία, τη γνώση και τις δεξιότητες σχηματίζουν μια άλλη ομάδα και έχουν να κάνουν με αυτό που εγώ ονομάζω πνεύμα. Πολλά από αυτά υπάρχουν έμφυτα, άλλα είναι επίκτητα, άλλα καλλιεργούνται. Η ευφυία είναι έμφυτη, η γνώση είναι επίκτητη. Οι δεξιότητες είναι επίκτητες, μπορεί να υπάρχει μια φυσική κλίση ή ένα χάρισμα, χωρίς όμως δουλειά και εξάσκηση και τα δύο είναι άχρηστα.

Επιστρέφουμε τώρα στο θέμα μας.

Παντελώς αυθαίρετα ο άνθρωπος έχει συνδέσει την ψυχή (και τα όσα περιλαμβάνει) με την καρδιά. Εξωγενείς παράγοντες προκαλούν συναισθήματα τα οποία γίνονται αντιληπτά από τον εγκέφαλο. Σε μια συναισθηματική φόρτιση όπως πολύ σωστά είπες παράγεται αδρεναλίνη, το στομάχι χάνει το ρυθμό του στην παραγωγή των υγρών του κ.λπ. Ο εγκέφαλος αναλαμβάνει να επαναφέρει την κατάσταση και στέλνει σήμα στην καρδιά για περισσότερο οξυγόνο στα όργανα. Η καρδιά στέλνει το οξυγόνο δια μέσου του αίματος γι’ αυτό το καρδιοχτύπι συνήθως συνοδεύεται από έντονη αναπνοή και η αυξημένη πίεση φέρνει τη γνωστή ζαλάδα. Όλα αυτά τα είπες πάρα πολύ σωστά, δεν έχω να προσθέσω τίποτα, ούτε και να διαφωνήσω σε κάτι. Το διά ταύτα είναι ότι κακώς συνδέονται ψυχή και καρδιά. Στέκομαι στη φράση σου περί μεταμόσχευσης και λέω ναι, κάποιος μπορεί να ζήσει με την καρδιά άλλου, αυτό όμως από μόνο του δεν τον κάνει άλλον άνθρωπο – δε χρειάζεται λοιπόν άλλη απόδειξη. Εκφράσεις τύπου «μεγάλη καρδιά» αν και πολύ διαδεδομένες είναι αυθαίρετες καθώς το μέγεθος της καρδιάς έχει να κάνει με το μέγεθος του σώματος και διαπιστώνεται μόνο ανατομικά και ποτέ από τη συμπεριφορά του άλλου.

Συνδέεται τώρα η ψυχή με τον εγκέφαλο? Με την έννοια που δίνω εγώ στην ψυχή ναι, εφόσον αυτή έχει να κάνει με το συναίσθημα το οποίο συνδέεται με τον εγκέφαλο. Αποκολλάται από αυτόν με το θάνατο του? Τι να απαντήσει κανείς? Εικασίες μόνο μπορούμε να κάνουμε…

Συνδέεται το πνεύμα με τον εγκέφαλο? Απολύτως. Αποκολλάται από αυτόν με τον θάνατο του? Αναμφισβήτητα. Συνεχίζει να ζει μετά? Δε γνωρίζω αλλά μάλλον όχι. Εκφράσεις του τύπου «το πνεύμα του ζει» είναι αυθαίρετες. Δεν πρόκειται για πνεύμα αλλά για κληροδότημα. Όταν πέθανε ο Μότσαρντ το χάρισμα του χάθηκε μαζί του. Το έργο του παρέμεινε και συνέβαλε στη διαμόρφωση της μουσικής. Ομοίως και με τον Νεύτωνα, το κληροδότημα του ήταν που άλλαξε τον κόσμο.

Και κλείνω με ένα λεπτό, όσο και φλέγον θέμα. Τα της ψυχής όπως είπα δεν ελέγχονται και δεν επηρεάζονται από τον άνθρωπο, τουλάχιστο όχι απόλυτα. Έπρεπε λοιπόν να εφευρεθεί κάτι που θα ήταν δυνατότερο από τον άνθρωπο και θα μπορούσε να τα ελέγξει. Αυτό το κάτι ήταν το Επέκεινα σε όλες τις μορφές του. Κάτι το αόριστο, το άπειρο, το αόρατο, το παντοδύναμο. Αυτό που δίνει την ψυχή στο αδύναμο και ατελές φυσικό σώμα και αυτό που θα την πάρει πίσω μετά το φυσικό θάνατο του σώματος. Σαν έμπνευση δεν ήταν κακό, κάθε άλλο… Έδωσε απαντήσεις, έδωσε ελπίδα, δημιούργησε ήθη… Έγινε όμως ένα εργαλείο όπως το μαχαίρι το οποίο στα χέρια του χειρουργού σώζει ζωές ενώ στα χέρια του φονιά παίρνει ζωές.

Τα υπόλοιπα τα γνωρίζεις πολύ καλύτερα από εμένα…

Σε ευχαριστώ και πάλι.

The greatest privilege of being a Freemason.

 

“We all came here of our own free will and accord, properly prepared, humbly soliciting to be admitted to the mysteries and privileges of Freemasonry”.

And if from the very first moment we began to experience the mysteries, the privileges still were indeterminate. We all knows that there are no shortcuts to mastering the Craft and it takes years of hard work to reveal some of the benefits. However, one of them that supposed to be the greatest of all has already been attributed to us, even though our perception was not able to distinguish it. With our presence to an Open Lodge we had already left the world of the uninitiated people and through Mystagogy we had been transferred to another world, superior and totally different to the one before. The differences between those two worlds can only be distinguished by spirit and mind and only after a long and hard effort.

We had been admitted to Freemasonry as free and good report individuals (according to the opinion of the seniors). But what really means “an individual of good report”? Is it a concept that has only meaning in the world of the uninitiated, since it often absent only there? Where society establishes rules, laws, morals, and traditions, setting out ways of inhering in them, and predicts penalties in case of violation, this concept is delimited by the words "legitimate" and "morality". People are supposed to be specially educated to adhere to the “legitimate” and to obtain moral principles that they will respect. But the human nature is imperfect and the society itself provides a lot of causes for people to violate both state laws and their moral values through their actions and behavior. From the most imperceptible (i.e. when I’m serving wine a few more drops are always going to my glass as I can’t resist to its charm), to the most severe (i.e. some people are violating the state laws for their enrichment, or for other self-convenience). All those acts have a point, to offer a benefit or a profit to the perpetrator. There is always a motivation and usually a diplomatic excuse in case that the individual will be called to explain his actions.

These are some of the “metals” that the Freemason is asked to leave to the world of the uninitiated before he enters the superior world of the Freemasonry. This is, according to my opinion, is the greatest of the privileges that only members of the Craft can enjoy: The total absence of motives and reasons to violate their moral values or to disrespect them. No other institution or social club can provide an environment that pure, with no personal benefits, no money profit and not any kind of work or social advancement, only moral and spiritual progress which can be only established via the respect of the moral values. And this privilege accompanies the Freemason even out of the Lodge by being a beacon that lights his way of living. And it is a duty of every single one of us to let this light illuminate the whole world by becoming our way of life and action. It’s is our duty to make others understand that any achievement on life is valuable only if it is rests on solid foundations, supported by the strength and the quality of moral virtue. In any other case, all kinds of success or achievement will prove worthless and weak, just like a tower founded on sand that would collapse and disintegrate with the first seismic load.